Bloempothoed

‘Wereldse transformatie van Arabische fez naar Hollandse bloempothoed.’

Handwerken zonder Grenzen nr.146, april/mei 2008.  Hoe het ging….

Jolanda Bos, een archeologe die op haar tijd interessante artikelen schrijft voor Handwerken zonder Grenzen, had een boeiend stuk geschreven over de geschiedenis van de fez. Een fez is een Arabisch hoofddeksel voor mannen, komt oorspronkelijk uit de stad Fez in Marokko en is in de hele Arabische wereld een zeer herkenbare rol gaan spelen. Jolanda weet veel van Egypte en beschrijft vooral het Egyptische deel van het fezverhaal. Het is typisch een verhaal dat mij boeit: een andere cultuur, het ontdekken van oude werkplaatsen, historie en leefwijze van een volk. Toen haar verhaal klaar was, belandde in mijn mailbox de vraag: kun jij iets eigentijds bedenken? Ja, leuk! Dacht ik direct en mailde dat ook terug aan de hoofdredactrice, hoewel ik nog geen idee had welke kant dat eigentijdse op zou gaan.

Nummer 146 en volgende?

Een paar maanden later lagen er een pak aantekeningen en een hoed in mijn atelier. Het model van de hoed hield ik eenvoudig en de werkbeschrijving zeer uitgebreid en praktisch. Ik hoop, dat de hoed zo ook door minder ervaren vilters gemaakt kan worden. Maar ook, dat het leerzaam en onderhoudend en niet slechts een werkbeschrijving is. In het stuk in nummer 146 is bij de hoed voornamelijk de werkbeschrijving geplaatst, waarin af en toe ook wat achtergrond een plek krijgt. Ik denk nog aan een aanvullend artikel, waarin ik meer in kan gaan op de achtergronden: welke wol werd er gebruikt, welke verfstoffen? Op mijn speurtocht kwam ik veel interessante informatie tegen, in boeken en musea, die wellicht voor anderen ook de moeite waard zijn.

Transformatie

Als je de fez zo ziet, is toch de eerste associatie die van een bloempot. De eenvoud zelve en daarom ijzersterk. Toen ik een meisje was, was het knippen van haren in dit model nog heel gebruikelijk. Dat vinden we nu niet meer zo charmant. Maar voor een hoed is het een prima basis! Omdat een hoed het mooist wordt, als het laatste krimpen om een hoedenmal gebeurt en hoedenmallen zeer prijzig zijn… koos ik een bloempot als hoedenmal! In ons plaatselijke tuincentrum paste ik tot groot plezier van de eigenaar een aantal eenvoudige terracotta potten en nam er vervolgens 2 mee naar huis: een klassiek hoog model en een lager model met ribbels. Beide van 21 cm., want ik heb een groot hoofd. Zo werd een bloempot het uitgangspunt om van een specifiek mannelijk model, dat vandaag de dag vooral vergane glorie en feodale verhoudingen symboliseert, om te toveren tot een alledaags en draagbaar hoedje voor dames. Voor wie van bloemen en hoeden houdt: de bloempothoed!

Hoe zet je een hoed op?

Als er duidelijk een voorkant aan de hoed is, dan is het handig om binnen in de hoed met textiellijm een merkje te plakken. Als je dan met twee handen de hoed (uit de hoedendoos) pakt en je draait hem zo, dat je het merkje lezen kunt, dan is dat de juiste manier om hem op te zetten. Het scheelt je veel gedraai voor de spiegel.

Meer inspiratie

Lijkt het je toch een wat te grote onderneming om zelf een hoed te vilten? Dat klopt eigenlijk wel, er zijn niet veel mensen die onervaren aan een hoed beginnen zonder begeleiding. Maar ik denk heus, dat iemand met feeling voor materialen en ervaring in andere takken van handwerk een mooie hoed kan maken. Vooral als het gevoel van wol in je vingers vertrouwd is. Of als je graag met keramiek werkt en het vormen met je handen een vertrouwde bezigheid is.
Lijkt het toch wat veel gevraagd, dan zijn er veel adressen waar les gegeven wordt. (zie: www.vilten.startpagina voor adressen). Ik heb zelf mijn eerste hoed leren maken bij Lyda Rump, viltkunstenaar in Zeewolde. Juist de mondelinge overdracht van kennis en ervaring bij het leren van (nieuwe onderdelen van) een nieuwe techniek is onvervangbaar. Een inspirerende en enthousiaste lerares trouwens ook! Hoe geweldig het ook was om deze hoed en het bijgaande artikel te maken, ik vind dat je uiteindelijk het meest leert tijdens een goede cursus of workshop. Kijk daarom eens op www.lydarump.nl of op bovengenoemde startpagina, voor een goede leraar/es. Omdat echt contact tussen jou/ u en mij ontbreekt, heb ik mijn werkbeschrijving nogal lang gemaakt. Voor ervaren vilters staat er vast overbodige informatie in, maar op deze manier is de tekst wel zo leerzaam mogelijk.Ik verwerkte er mijn kennis en ervaring in, net zoals bij het geven van een workshop.
Mocht het maken van hoeden je aanspreken, dan is de aanschaf van het praktische en inspirerende Fabulous Felt Hats van Chad Alice Hagen een aanrader (Lark Books, New York 2005. ISBN 978-1-57990-542-2) Het boek is niet duur en geeft behalve veel concrete praktische tips en patronen ook inspirerende foto’s van hoeden van bekende ontwerpers.

Lees meer en vind de werkbeschrijving…..in Handwerken zonder Grenzen 146 staan foto’s en werkbeschrijving.
Het mooie en inspirerende tijdschrift is te vinden in de betere boekhandel, veel bibliotheken, of te bestellen op www.handwerkenzondergrenzen.nl . Ik wens je daarbij veel speelplezier!

bloempothoed - 6