Mijn oma waarschuwde me ooit: vanaf het moment dat je op jezelf gaat wonen, ben je huisvrouw. Of je nou op kamers gaat of in een woning trekt: zo af en toe moet toch de bezem erdoor. Hoewel ik dit in eerste instantie een idioot idee vond en mijzelf ook niet kon rijmen met het idee van ‘huisvrouw zijn’, zo in de loop der jonge jaren opgedaan, bleek dit waar te zijn. Tijdens mijn studiejaren ondervond ik aan den lijve, dat het wel stoer was om poetsactiviteiten te relativeren en honderd andere dingen boeiender, nuttiger, interessanter, uitdagender, prettiger en gewoon minder stom te vinden, een steeds viezer wordend huis was ook stom. Vies kent vele gedaanten, van dwarrelende poezenharen tot melkglazen ruiten, van plakkerig sanitair tot aangekoekt serviesgoed. Je krijgt er last van, van vies. Daarnaast  vond ik het stuitend om van mijn beperkte maandgeld schoonmaakmiddelen te moeten kopen. Het idee! Maar ook dat veranderde.

Mijn nieuwe kijk op schoonmaken ontkiemde tijdens de studiejaren tot een piepklein motivatietje. De woede om het moeten poetsen was aanvankelijk groter, was zelfs regelrechte afkeer. Maar na een aanval van poetswoede bleek het stiekem ook wel interessant (hoewel onder studenten not done), dat ik me zo goed kon voelen in een opgeruimd en schoon huis. Mmmm. De grootste verandering kwam met de naderende komst van onze oudste. Zo’n ukkepuk wil je in een schoon huis ontvangen, sterker nog, de nestelhormonen brachten zelfs enige structuur in het schoonmaken. En toen de kleine begon met rondkruipen werd die net ontloken structuur tot een wekelijks schoonmaakschema, want ze bleek werkelijk alles op haar kruipweg in haar mondje te stoppen en aandachtig te proeven. Dit dankte ze aan een proefgen, dat in mijn familie actief aanwezig is.

In deze fase ontdekte ik, dat juist dat ritme, het schema, een redding was. Maandag- en vrijdagmorgen schoonmaken? Prima, niet over nadenken (want dan begint het aarzelen, het verzet, de tegenzin), maar gewoon doen. Wat ook postvatte, was de stellige overtuiging dat als het dan toch moet, ik het wel met leuke spullen wil doen. Sindsdien let ik op vakantie dus altijd op mooie vaatdoeken, aparte wasknijpers, afwaskwasten en wat dies meer zijn. Dit is tot op de dag van vandaag het geval; vriendin M kwam recentelijk uit Frankrijk retour met een prachtige roodgeruite vaatdoek voor mij. Hoi. Het werk wordt er wat vrolijker door, niet in het minst doordat er ondertussen herinneringen aan verre oorden worden wakker geschud. Wat mij betreft zijn het de leukste souvenirs: gebruiksartikelen.

Voor het schoonmaken van je huis, van aanrecht tot douche en van wc tot vloeren, heb je in essentie drie ingrediënten nodig. Tijd: tijd om het werk te doen, maar ook de tijd om een middel dat je gebruikt in te laten weken. In die tijd doe je even iets anders en je hebt veel minder van dat middel èn van je kracht nodig, wat het werk goedkoper  en rustiger en slimmer maakt. Ten tweede heb je een middel nodig, dat het vuil aanpakt. Azijn tegen kalkaanslag, soda tegen vet, zeep tegen vuil: die drie. En dan nog iets om te schuren, wat je kunt doen met je schuurspons of staalwol, maar ook met een schuurmiddel. Het derde ingrediënt, naast tijd en een middel, is kracht. Poetswoede bijvoorbeeld, of spierkracht. Meestal gaan die samen. Eventueel ondersteund door de gedachte aan een schoon huis (positief gerichte energie en verlangen) of boosheid vanwege een recent of eerder opgelopen trauma (negatieve energie, die een uitlaatklep zocht en oplost tijdens het poetsen).

Middelen koop je in de winkel, reguliere producenten van die middelen proberen je middels Illusie en Suggestie te verleiden tot aankoop van hun merk. Sinds het Molkroneffect ben ik daar gelukkig redelijk gevoelloos voor (dit is een verhaal apart, waarin kater Knorretje een hoofdrol vervult. Ik zou het op een ander moment een keer uit de doeken kunnen doen?) De moderne schoonmaakmiddelen beloven je meer, veel meer dan het aloude trio zand- zeep- soda. Ze beloven gemak en geur, snel resultaat en supermannenschoonmaakkracht. Ecologische schoonmaakmiddelen zijn er ook, maar helaas zijn die sinds mijn inkomensval aan de dure kant. Wat in de fles van de reguliere middelen zit, is geen sprookje uit duizend-en-één nacht, behalve misschien voor de producent zelf. In die fles zit een hoop onuitspreekbare chemie, die je niet nodig hebt en waar je wel voor betaalt. Dan denk ik dus onmiddellijk aan mijn oma, die ooit ook wijs tegen mij zei: ” Eet niks waarvan je de ingrediënten niet uit kunt spreken en niet begrijpt.” Een goed advies dat vast ook voor schoonmaakmiddelen geldt. Mijn opa gaf me ook een advies, maar daar hou ik me helemaal niet aan. ” Eet geen champignons en paprika’s en ander voer dat we hier nooit aten, daar is je Nederlandse buik niet op gemaakt.” Heel begrijpelijk, dit advies, als je geboren bent in 1900, maar voor ons is deze beperking wel heel zonde als het om gezond en lekker voedsel gaat. Dat terzijde.

De producenten van de middelen die je vindt in de buurtsupermarkt zijn niet hoofdzakelijk betrokken bij een integer milieu- en huid- en luchtwegvriendelijk product, maar meer bij de bedrijfsresultaten voor de aandeelhouders van hun firma. Daar doe ik niet meer aan mee. Het loonde dus de moeite om zelf na te denken, azijn en zeep en soda te kopen en aan de slag te gaan met deze oeroude schoonmaakmiddelen.  Dat heb ik gedaan, lezend in het blad Genoeg en ronddwalend op het wereldwijde web en uitproberend wat ik tegen kwam, tot ik tevreden was. Verschillende recepten probeerde ik uit, van de Nederlandse Groene Meisjes cs en van enthousiaste dames overzee. Vooral de recepten van My Healthy Green Family bevallen me goed, ook omdat de blogster grondig verslag doet van haar keuzes en ervaringen.  Het was fijn om onderweg te ontdekken, dat er zoveel montere dertigers zijn, die ook ontdekten wat ik hier beschrijf en daarover bloggen. Het leeft, en niet alleen in  mijn generatie. Er zijn veel meer mensen die het graag zonder de ‘grote jongens’ willen redden. DIY heet dit in het Engels, Do It Yourself. Maak Het Zelf, in goed Nederlands.

lezen, onderzoeken en dan aan den lijve uitproberen! 

 

De beste recepten zal ik in een volgend blogbericht zetten, zodat je ze handig terug kunt vinden. Poetswoede 2. de recepten volgt binnenkort.  Welke recepten dan? Wasmachinepoeder voor de hoofdwas, vaatwaspoeder voor de vaatwasser, een citrusazijnreiniger voor je sanitair en tegels en vloeren en glas. Een vloeibare zeep voor vloeren, maar ook voor een simpele was. Een wasverzachter. En een deodorant. En heerlijk geurend zout tegen zere voeten en voor een zachte huid. Bevalt alles me nu goed? Ja, bijna wel. Ik ben zeer tevreden.  En dat bijna zit ‘m in de vaat. Dat poeder doet alles goed, behalve het goed schoonmaken van mijn theekoppen. Ik hou van echte zwarte thee en die maakt bruine vlekken. Assam en Nilgiri, Darjeeling en Yunnan, allemaal maken ze vlekken in mijn porseleinen theekoppen en dat is niet fijn. Heb je een tip? Mail me alsjeblieft. Nu nog zet ik eens per week al die koppen in een grote afwasbak, laat die vollopen met heet water en doe er wat handjes soda bij. Na even inweken poets je de theevlekken er zo uit. Maar het is wel extra werk. Misschien doet meer soda in het poeder dat ik maak de truuk?

Waarom schrijven over poetsen?  Er is immers zoveel leukers te doen. Lees een goed boek, schrijf een artikel, schilder een doek of spit je moestuin om! Drink thee met een treurige, werk nog wat. Het is simpel: juist omdat ik er niet van hou, houdt het me bezig. Ik wil het achter de rug hebben en wel zo slim en goedkoop mogelijk, met respect voor het milieu, de luchtwegen en huid van mij en mijn gezinsleden en ook mijn beurs. Dit schrijven over poetsen is bovendien textiel gerelateerd. De was komt erin voor, de grote was en de fijne was. Dierbare en waardevolle kleding en woontextiel wil je immers mooi houden.

In het verlengde van dit verhaal ontdekte ik ook de bijenwasdoeken en deodorant. Beide maakte ik voor de Bijenmarkt, omdat ik spullen met bijenwas erin toepasselijk vond. Er ging opnieuw een wereld voor me open. De met bijenwas doordrenkte doeken zijn inzetbaar waar je in veel gevallen een plastic zak  zou pakken. Ik maakte een stapel, verkocht ze op de markt en ging ze zelf gebruiken. Hoe toepasselijk dat was bleek eens temeer, toen in de NRC van dat weekend een lang verhaal stond van Renate van der Zee over leven zonder afval en een groeiende groep mensen die zich bewust is van de mondiale impact van al dat afval dat de rijken der aarde (wij dus) produceren. Meer en meer werd me duidelijk, dat ik hiermee in mijn eigen huishouden verder wil gaan, met dit nieuw verworven bewustzijn. En daar ook over wil vertellen in dit blogbericht en jou, lezer, misschien kan inspireren om ook eens om je heen te kijken en je af te vragen of een paar van dit soort aanpassingen in je consumentengedrag voor jouzelf en het behoud van onze mooie aarde een goed idee zouden kunnen zijn.

De zelfgemaakte deodorant is ook een topper. Simpel te maken, fijne ingrediënten, goedkoop. In een oud blikje of potje hergebruik je afval. Deo is voor veel vrouwen een belangrijk product, om zich prettig schoon en fris te voelen en met zelfvertrouwen onder de mensen te zijn. Een goede deo vinden is een ontdekkingsreis, zeker als je serieus zweet. Nou, die heb ik dus gevonden: ik heb ermee gesjouwd, in de tuin gewerkt, gefietst en gefeest. Ikzelf en mijn kleding bleven fris. Dat wil zeggen, niet tijdens dat feest natuurlijk, want daar werd met bier gegooid en gerookt. Zo’n feest heb ik eens per jaar, als mijn dierbaren een week gezeild hebben en de resultaten vieren. Maar behalve dat dus wel!

Mijn zeer mode- en lifestyle bewuste nicht kreeg een doosje voor haar verjaardag, ik ben benieuwd naar haar ervaringsverslag! En ik kijk met verlangen uit naar witte bloesjes die langer dan een zomer wit blijven onder de armen. Dat is fijn voor mij, dat bloesje en mijn portemonnee, want mijn bloesje blijft langer mooi, zonder dat ik me nog druk hoef te maken over de steeds weer opduikende aluminiumdiscussie. Is aluminium nu wel of niet kankerverwekkend? Nee, absoluut niet, zegt de fabrikant. En ik weet het niet, maar stop zelf gewoon onbetwist veilige ingrediënten in een blikje. Klaas is Kees. Lekker zacht, heerlijk ruikend en absoluut betrouwbaar.

wordt binnenkort  vervolgd in poetswoede 2. de recepten